Εφαρμογή διατάξεων του ν. 5056/2023

 

ΜΕΡΟΣ Γ΄

ΚΑΤΑΡΓΗΣΗ ΝΟΜΙΚΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΦΕΛΩΝ

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΔΗΜΩΝ - ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΩΝ ΣΧΟΛΙΚΩΝ

ΕΠΙΤΡΟΠΩΝ ΚΑΙ ΛΟΙΠΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ Ο.Τ.Α.

Άρθρο 27

Κατάργηση νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης α’ βαθμού και μεταφορά ως συνόλου αρμοδιοτήτων, οργανικών μονάδων και θέσεων προσωπικού στους Ο.Τ.Α. α’ βαθμού Με τις διατάξεις του Μέρους Γ του νέου νόμου, την 31η.12.2023 καταργούνται αυτοδικαίως τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου που συστήθηκαν με οποιονδήποτε τρόπο από Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης α΄ βαθμού και λειτουργούν σύμφωνα με τα άρθρα 239 έως 242 του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων (ν. 3463/2006, Α΄ 114), και οι αρμοδιότητές τους ασκούνται από την 01η.1.2024 από τον οικείο δήμο. Λαμβανομένου υπόψη ότι:

• το κάθε είδους προσωπικό που απασχολείται στα νομικά πρόσωπα που καταργούνται, καθίσταται αυτοδικαίως προσωπικό του δήμου και παρέχει τις υπηρεσίες του με την ίδια σχέση εργασίας ή έμμισθης εντολής, ενώ συμβάσεις μίσθωσης έργου συνεχίζουν να υλοποιούνται από τον δήμο μέχρι τη λήξη τους (περ. α’ της παρ. 2 του άρθρου 27 ν. 5056/2023),

• ταμειακά υπόλοιπα και υπόλοιπα τραπεζικών λογαριασμών των καταργούμενων νομικών προσώπων μεταφέρονται με απόφαση της οικείας δημοτικής επιτροπής σε λογαριασμό του δήμου και κλείνουν οι τραπεζικοί λογαριασμοί των καταργούμενων νομικών προσώπων (περ. γ’ της παρ. 3 του άρθρου 27 ν.5056/2023), 

• οι αρμοδιότητες των καταργούμενων νομικών προσώπων, η ανάληψη ή η συνέχιση εκτελούμενων χρηματοδοτούμενων ή συγχρηματοδοτούμενων προγραμμάτων ή έργων ή υπηρεσιών από εθνικούς ή ευρωπαϊκούς πόρους ή διεθνείς οργανισμούς συνεχίζουν να υλοποιούνται από τον δήμο ή κατά την παρ.6 του άρθρου 100 του ν. 3852/2010 (Α΄ 87), υπό καθεστώς καθολικής διαδοχής ως προς τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις που έχουναναληφθεί (πρώτο εδάφιο παρ. 4 άρθρου 27 ν. 5056/2023), είναι προφανές ότι οι δήμοι θα αναλάβουν πλέον το σύνολο των εσόδων και εξόδων των καταργούμενων νομικών προσώπων, όπως αυτά αποτυπώνονται στις οικονομικές καταστάσεις των τελευταίων. Κατά συνέπεια, στον προϋπολογισμό έτους 2024, οι δήμοι της χώρας θα πρέπει να αποτυπώσουν τα έσοδα, έξοδα και ταμειακά υπόλοιπα των νομικών προσώπων που δεν θα υφίστανται πλέον από την 1η.1.2024, ώστε να μπορούν να ασκήσουν απρόσκοπτα τις ανάλογες αρμοδιότητες.

Ο επακριβής προσδιορισμός των εσόδων, εξόδων και ταμειακών υπολοίπων που θα πρέπει να εγγραφούν στον προϋπολογισμό 2024 του δήμου, θα γίνει με συνεργασία της οικονομικής υπηρεσίας του δήμου με αυτές των καταργούμενων νομικών προσώπων.

Επίσης, με την περ. α’ της παρ. 3 του άρθρου 27, ορίζεται ότι από την κατάργηση του οικείου νομικού προσώπου, τα κινητά και ακίνητα περιουσιακά του στοιχεία περιέρχονται αυτοδικαίως στον δήμο που το συνέστησε, ο οποίος υπεισέρχεται ως καθολικός διάδοχος σε όλα τα εμπράγματα και ενοχικά δικαιώματα και τις υποχρεώσεις του. Με την περ. β’ της παρ. 3 του άρθρου 27, καθορίζεται η διαδικασία καταγραφής και απογραφής των πάσης φύσεως περιουσιακών στοιχείων που μεταβιβάζονται στον δήμο από το καταργούμενο νομικό πρόσωπο. Για το χρονικό διάστημα που μεσολαβεί μέχρι την ολοκλήρωση του έργου της προβλεπόμενης προς τούτο επιτροπής, ο επακριβής προσδιορισμός τυχόν στοιχείων που επηρεάζουν την κατάρτιση του προϋπολογισμού 2024 (όπως απαιτήσεων και υποχρεώσεων που μεταφέρονται στον δήμο) θα γίνει ομοίως με συνεργασία της οικονομικής υπηρεσίας του δήμου με αυτές των καταργούμενων νομικών προσώπων.

Ως προς το σκέλος των εσόδων ειδικότερα, αξίζει να σημειωθεί η πρόβλεψη που γίνεται στο τέλος του άρθρου 3 της κατ’ έτος εκδιδόμενης υπ’ αρ. 63726/28.7.2023 κοινής απόφασης των Υπουργών Οικονομικών και Εσωτερικών περί παροχής οδηγιών για την κατάρτιση του προϋπολογισμού των δήμων οικονομικού έτους 2024 (Β’ 4795/28.7.2023), υπό τον τίτλο «Ειδικές παρατηρήσεις επί των οριζόμενων στο άρθρο 3 (Ειδικές οδηγίες κατάρτισης του προϋπολογισμού έτους 2024)» και έχει ως ακολούθως:

«Πέραν των οριζόμενων στην προηγούμενη γενική παρατήρηση, καθώς και της περίπτωσης Β.3.1 της παρούσας, επιτρέπεται επίσης η αύξηση των συνολικών ποσών στις ΟΜΑΔΕΣ ΕΣΟΔΩΝ Ι, ΙΙ και ΙΙΙ σε φορέα, στην περίπτωση κατά την οποία υφίσταται κατάργηση, λύση ή συγχώνευση, με ΦΕΚ, νομικού προσώπου και περιέλευση των αντίστοιχων εσόδων σε αυτόν».

Κατά συνέπεια, κατά την κατάρτιση, ψήφιση και έλεγχο νομιμότητας του προϋπολογισμού, δεν τίθεται ζήτημα μη επιτρεπτής υπέρβασης των ανώτατων ορίων που τίθενται με το άρθρο αυτό, κατά το βαθμό που αποτυπώνονται στον προϋπολογισμό του δήμου τα έσοδα που προκύπτουν εξαιτίας της κατάργησης των νομικών προσώπων του.

Άρθρο 29

Λύση κοινωφελών επιχειρήσεων των Δήμων 

Με τις διατάξεις του άρθρου αυτού, λύονται αυτοδικαίως την 31η .12.2023, κατά παρέκκλιση των διατάξεων περί λύσης ή και εκκαθάρισης, οι δημοτικές κοινωφελείς επιχειρήσεις της περ. α’ της παρ. 1 του άρθρου 252 του ΚώδικαΔήμων και Κοινοτήτων (ν. 3463/2006) και της παρ. 1 του άρθρου 156 του ν. 4600/2019 (Α΄ 43) και οι αρμοδιότητές τους ασκούνται από την 1η

.1.2024 από τον οικείο δήμο. Λαμβανομένου υπόψη ότι, κατ’ αναλογία με όσα ήδη αναφέραμε για το άρθρο 27 του νέου νόμου:

• το προσωπικό με κάθε είδους σχέση εργασίας καθίσταται αυτοδικαίως προσωπικό του δήμου και παρέχει τις υπηρεσίες του με την ίδια σχέση εργασίας ή έμμισθης εντολής, ενώ συμβάσεις μίσθωσης έργου συνεχίζουν να υλοποιούνται από τον δήμο μέχρι τη λήξη τους (περ. α’ της παρ. 2 άρθρου 29),

• τα ταμειακά υπόλοιπα και υπόλοιπα τραπεζικών λογαριασμών των λυόμενων κοινωφελών επιχειρήσεων μεταφέρονται με απόφαση της οικείας δημοτικής επιτροπής σε λογαριασμό του δήμου, ενώ κλείνουν οι τραπεζικοί λογαριασμοί των καταργούμενων επιχειρήσεων (περ. γ’ της παρ. 3 άρθρου 29),

• οι αρμοδιότητες των κοινωφελών επιχειρήσεων που λύονται, η ανάληψη ή η συνέχιση τυχόν εκτελούμενων χρηματοδοτούμενων ή συγχρηματοδοτούμενων προγραμμάτων ή έργων ή υπηρεσιών από εθνικούς ή ευρωπαϊκούς πόρους ή διεθνείς οργανισμούς συνεχίζουννα υλοποιούνται από τον δήμο ή κατά την παρ. 6 του άρθρου 100 του ν. 3852/2010 (Α΄ 87), υπό καθεστώς καθολικής διαδοχής ως προς τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις που έχουν αναληφθεί (πρώτο εδάφιο παρ. 4 άρθρου 29),

είναι προφανές ότι οι δήμοι θα αναλάβουν πλέον το σύνολο των εσόδων και εξόδων των λυόμενων επιχειρήσεων, όπως αυτά αποτυπώνονται στις οικονομικές καταστάσεις των τελευταίων. Κατά συνέπεια, στον προϋπολογισμό έτους 2024, οι δήμοι της χώρας θα πρέπει να αποτυπώσουν τα έσοδα, έξοδα και ταμειακά υπόλοιπα των επιχειρήσεων που δεν θα υφίστανται πλέον από την 1η .1.2024, ώστε να μπορούν να ασκήσουν απρόσκοπτα τις ανάλογες αρμοδιότητες.

Ο επακριβής προσδιορισμός των εσόδων, εξόδων και ταμειακών υπολοίπων που θα πρέπει να εγγραφούν στον προϋπολογισμό 2024 του δήμου, θα γίνει με συνεργασία της οικονομικής υπηρεσίας του δήμου με αυτές των λυόμενων επιχειρήσεων.

Επίσης, με την περ. α’ της παρ. 3 του άρθρου 29 ορίζεται ότι από τη λύση της κοινωφελούς επιχείρησης, τα κινητά και ακίνητα περιουσιακά της στοιχεία περιέρχονται αυτοδικαίως στον δήμο που τη συνέστησε, ο οποίος υπεισέρχεται ως καθολικός διάδοχος σε όλα τα εμπράγματα και ενοχικά δικαιώματα και τις υποχρεώσεις της. Με την περ. β’ της παρ. του ως άνω άρθρου, καθορίζεται η διαδικασία καταγραφής και απογραφής των πάσης φύσεως περιουσιακών στοιχείων που μεταβιβάζονται στον δήμο από τη λυόμενη επιχείρηση.

 Για το χρονικό διάστημα που μεσολαβεί μέχρι την ολοκλήρωση του έργου της προβλεπόμενης προς τούτο επιτροπής, ο επακριβής προσδιορισμός τυχόν στοιχείων που επηρεάζουν την κατάρτιση του προϋπολογισμού 2024 (όπως απαιτήσεων και υποχρεώσεων που μεταφέρονται στον δήμο) θα γίνει ομοίως με συνεργασία της οικονομικής υπηρεσίας

του δήμου με αυτές των λυόμενων επιχειρήσεων.

Ως προς το σκέλος των εσόδων ειδικότερα, υπενθυμίζουμε και πάλι την πρόβλεψη που γίνεται στο τέλος του άρθρου 3 της κατ’ έτος εκδιδόμενης κοινής υπουργικής απόφασης περί παροχής οδηγιών για την κατάρτιση του προϋπολογισμού των δήμων, υπό τον τίτλο «Ειδικές παρατηρήσεις επί των οριζόμενων στο άρθρο 3 (Ειδικές οδηγίες κατάρτισης του προϋπολογισμού έτους 2024)» και έχει ως ακολούθως:

«Πέραν των οριζόμενων στην προηγούμενη γενική παρατήρηση, καθώς και της περίπτωσης Β.3.1 της παρούσας, επιτρέπεται επίσης η αύξηση των συνολικών ποσών στις ΟΜΑΔΕΣ ΕΣΟΔΩΝ Ι, ΙΙ και ΙΙΙ σε φορέα, στην περίπτωση κατά την οποία υφίσταται κατάργηση, λύση ή συγχώνευση, με ΦΕΚ, νομικού προσώπου και περιέλευση των αντίστοιχων εσόδων σε αυτόν».

Κατά συνέπεια, κατά την κατάρτιση, ψήφιση και έλεγχο νομιμότητας του

προϋπολογισμού, δεν τίθεται ζήτημα μη επιτρεπτής υπέρβασης των ανώτατων ορίων

που τίθενται με το άρθρο αυτό, κατά το βαθμό που αποτυπώνονται στον

προϋπολογισμό του δήμου τα έσοδα που προκύπτουν εξαιτίας της λύσης των

επιχειρήσεών του.

Στο ίδιο άρθρο και ειδικότερα στην παρ. 7 αυτού, ο νομοθέτης κάνει ειδικές

προβλέψεις για την περίπτωση λύσης κοινωφελούς επιχείρησης διαδημοτικού

χαρακτήρα. Ειδικότερα προβλέπεται:

• η διαδικασία καταγραφής και κατανομής των πάσης φύσεως περιουσιακών

στοιχείων της λυόμενης επιχείρησης και η απόδοσή τους στους δήμους που την

συνέστησαν,

• η αυτοδίκαιη μεταφορά και κατανομή στους δήμους του πάσης φύσεως

προσωπικού των επιχειρήσεων τέτοιου είδους, με την ίδια σχέση εργασίας ή

έργου, με απόφαση του Γραμματέα της οικείας αποκεντρωμένης διοίκησης,

• η συνέχιση εξυπηρέτησης των ρυθμίσεων οφειλών από τον δήμο που

αποτελούσε την έδρα της επιχείρησης,

• η αυτοδίκαιη περιέλευση στους δήμους των ενεργών συμβάσεων μίσθωσης των

ακινήτων που βρίσκονται εντός των διοικητικών τους ορίων και τα οποία

εκμισθώνει ή μισθώνει η επιχείρηση.

Περαιτέρω, ορίζεται ότι:

• για την εφαρμογή των επίμαχων ρυθμίσεων συνάπτονται συμβάσεις μεταξύ των

εμπλεκόμενων δήμων, στις οποίες καθορίζονται, μεταξύ άλλων, οι υποχρεώσεις

και οι απαιτήσεις τους, ο τρόπος καταβολής και είσπραξης των ποσών που τους

αφορούν κ.ά.,

• εφόσον προκύπτει οικονομική επιβάρυνση ή έσοδο για τους δήμους που δεν

συνυπολογίσθηκαν στην κατανομή των περιουσιακών στοιχείων, όπως και τυχόν

ταμειακά υπόλοιπα και υπόλοιπα τραπεζικών λογαριασμών, αυτά επιμερίζονται

από τον προϊστάμενο της οικονομικής υπηρεσίας του δήμου της έδρας της

επιχείρησης, με μοναδικό κριτήριο το μέγεθος του πληθυσμού τους.

Κατά συνέπεια, στον προϋπολογισμό έτους 2024, οι δήμοι της χώρας θα πρέπει να

αποτυπώσουν τα έσοδα, έξοδα και ταμειακά υπόλοιπα των κοινωφελών

επιχειρήσεων διαδημοτικού χαρακτήρα που δεν θα υφίστανται πλέον από την

1η.1.2024, κατά το μέρος που τους αναλογεί, ώστε να μπορούν να ασκήσουν

απρόσκοπτα τις ανάλογες αρμοδιότητες.

ΟΛΟΚΛΗΡΗ Η ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ